فیزیوتراپی سالمندان، برای سالمندانی که در دوران نقاهت بعد از جراحت یا بیماری به سر می برند و برای کسانی که درد مزمن دارند، فیزیوتراپی می تواند به کاهش درد و بازگرداندن عملکرد های بدنی مانند انعطاف پذیری، قدرت، تعادل و هماهنگی کمک کند.
فیزیوتراپی برای سالمندان ترکیبی از روشهای کششی، پیاده روی، ماساژ، آب درمانی (hydrotherapy) ، لیزر درمانی، مگنت درمانی و تحریک الکتریکی است.
هدف از درمان فیزیکی یا فیزیوتراپی برای سالمندان، آسان تر کردن انجام کارها و فعالیت های روزانه برای آنها است به طوری که سالمندان تا آنجا که ممکن است مستقل باشند.
انواع فیزیوتراپی برای سالمندان
عارضههای مربوط به سالمندان معمولاً شامل مشلات اسکلتی عضلانی، بیماریهای ذهنی، بی اختیاری، مشکلات حسی، مشکلات تعادل، درد مزمن و کمبود خواب هستند. درمانهای فیزیوتراپی در رفع و مدیریت این بیماریها موفق بودهاند. در ادامه بیشتر به فیزیوتراپی سالمندان خواهیم پرداخت. عارضههای مورد درمان با فیزیوتراپی سالمندان چیست؟
درد مفاصل
مفاصل استخوانهای بدن را به یکدیگر متصل کرده و علاوه بر تحمل وزن اجازهی حرکت نیز به استخوانها میدهند. معمولاً درد مفاصل در اثر ضربه، التهاب لایهی پوشانندهی مفاصل، همارتروز، آرتروز، بیماریهای مقاربتی و نقرس ایجاد میشود. اگر درد مفصل درمان نشود میتواند حرکت مفصل را محدود کرده و منجر به ضعف و ناپایداری برای انجام فعالیتهای عادی شود.
فیزیوتراپی سالمندان بهترین درمان برای کاهش درد مفاصل و تقویت پایداری آنهاست.
ضعف عمومی
ضعف عمومی بدن یکی از شایعترین مشکلات مربوط به سالمندی است. یکی از دلایل بروز این مشکلات، تغییرات دژنراتیو ناشی از افزایش سن بوده که منجر به کاهش تون عضلات، سفتی مفاصل و غیره میشوند. این مشکل با ایجاد عارضههای مزمن دیگر مثل بیماریهای عصبی، بیماریهای غدد درون ریز و بیماریهای اسکلتی عضلانی تشدید نیز خواهد شد.
ازجمله دلایل بروز ضعف عمومی در بدن میتوان به آنفولانزا، بیماریهای تیروئید، کم خونی، افسردگی، کمبود خواب، دیابت درمان نشده، نارسایی احتقانی قلب و عوارض جانبی برخی از داروها اشاره کرد. فیزیوتراپی سالمندان میتواند به بازیابی قدرت و پایداری بدن کمک کرده و کیفیت زندگی بیمار را افزایش دهد.
ناپایداری وضعیتی بدن
ناپایداری وضعیتی بدن به عدم توانایی برای صاف ایستادن گفته میشود. به عبارت دیگر، عدم تعادل و از دست رفتن رفلکسهای لازم برای صاف ایستادن باعث بروز این عارضه خواهند شد. فیزیوتراپی سالمندان مثل تمرینات تعادل میتوانند ناپایداری وضعیتی را کاهش داده و به بیمار در حفظ وضعیت مناسب بدن کمک کنند.
مشکلات تعادلی
مشکلات تعادلی سالمندان به از دست رفتن عملکرد طبیعی عضلات و استخوانها گفته میشود. این مشکلات عموماً در اثر آرتروز و افت فشار ارتواستاتیک ایجاد میشوند. ازجمله دیگر عوامل ایجاد کنندهی مشکلات تعادلی میتوان به بی حسی پاها، مشکلات چشم، مشکلات گردش خون و مصرف داروهای متعدد اشاره کرد. روشهای فیزیوتراپی سالمندان ازجمله تمرینات تعادلی میتوانند عملکرد عضلات و استخوانها را بهبود بخشند.
فواید و مزایای فیزیوتراپی برای سالمندان
افراد مسن ممکن است از مشکلات متعددی رنج ببرند که در این بین میتوان به آرتروز، کمردرد، درد مفاصل، گرفتگی عضلات، آسیب به رباطها، التهاب و محدودیت دامنهی حرکتی اشاره کرد. صدها مشکل مربوط به کهولت سن وجود دارند که میتوان با استفاده از فیزیوتراپی از آنها پیشگیری کرده و یا آنها را درمان و مدیریت کرد.
درمان و کاهش درد
درد گردن، کمر و مفاصل معمولاً در اثر گرفتگی یا ضعف عضلات، کمبود گردش خون و کمبود فعالیت ایجاد میشود. فیزیوتراپی میتواند گردش خون، انعطاف پذیری، قدرت عضلانی و حرکت پذیری را افزایش دهد.
ورزش بی خطر
ورزش کردن برای همهی افراد در هر سنی مهم است ولی میتواند برای افراد مسن و به خصوص افراد مبتلا به مشکلات قلبی، پوکی استخوان و برخی عارضههای دیگر خطراتی را به همراه داشته باشد. فیزیوتراپی روشی ایده آل برای ورزش کردن تحت نظر متخصصین مربوطه و کاهش خطر آسیبهای ورزشی خواهد بود.
افزایش قدرت و پایداری
لغزیدن و زمین خوردن در هر سنی خطرناک است ولی در سالمندان خطر و شیوع بیشتری دارد. فیزیوتراپی به افراد مسن در افزایش قدرت و پایداری موردنیاز برای جلوگیری از زمین خوردن کمک خواهد کرد.
قبل و بعد از عمل جراحی
در برخی از موارد نمیتوان از انجام عمل جراحی اجتناب کرد. فیزیوتراپی به بهبود بیمار پس از عمل جراحی کمک کرده و میتواند قبل از جراحی نیز بیمار را تقویت کند. ورزش از هر نوعی میتواند ظرفیت قلبی عروقی را افزایش داده و گردش خون را نیز تقویت کند. فیزیوتراپی بعد از جراحی به بیمار کمک میکند تا مجدداً قدرت و حرکت پذیری خود را به دست آورد.
مزایای فیزیوتراپی برای سلامت روان
مزایای ورزش برای سلامت روان ثابت شدهاند. برای سالمندانی که دچار دردهای مزمن شده، به تازگی بازنشسته شده و یا سبک زندگی آنها تغییر کرده است، حفظ سلامت ذهنی به اندازهی سلامت فیزیکی اهمیت خواهد داشت. ورزش میتواند اضطراب و افسردگی را با ترشح اندورفین کاهش دهد.